Cuộc chiến đấu kiên cường và quyết định dũng cảm để tự giải thoát bi kịch - Hành trình đi tìm cái tôi đã mất của Trương Ba trong vỡ kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt của Lưu Quang Vũ

          Phải để linh hồn trong sạch, cao khiết của mình sống nhờ trong thân xác thô phàm của anh hàng thịt, ý thức sâu sắc mình đang dần bị đồng hóa, hồn Trương ba ngày càng thấy không thể chấp nhận kiểu sống "bên trong một đằng bên ngoài một nẻo", ông thấy chán ghét, ghê sợ cái thân xác không phải là mình "tôi không muốn sống như thế này mãi- tôi chán cái chỗ ở không phải của tôi này lắm rồi". triết lí sống ấy được thể hiện như thế nào trong cuộc đấu tranh để tự giải thoát bi kịch cuộc đời mình. Qua đó thể hiện quan niệm của Lưu Quang Vũ như thế nào về con người? 

    Để giải thoát bản thân khỏi cái "xác thịt âm u đui mù", hồn Trương Ba đã đấu tranh với cái xác. Sau cuộc nói chuyện với người thân, Trương Ba đã đứng trước tình huống phải lựa chọn quyết liệt - trong lời độc thoại nội tâm. Ban đầu ông đưa ra để ngụy biện "ta vẫn có một đời sống rất riêng, nguyên vẹn, trong sạch, thẳng thắn" sau đó bị chính xác hàng thịt cười nhạo. Khi không thể thoát khỏi cái xác, hồn Trương Ba chấp nhận sự ve vuốt của cái xác bằng cách thông cảm với những trò chơi tâm hồn "những lúc một mình một bóng, ông cứ việc nghĩ rằng ông có một tâm hồn bên trong cao khiết, chẳng qua vì hoàn cảnh vì để sống mà ông phải nhân nhượng tôi. Làm xong điều xấu ông cứ việc đổ tội cho tôi, để cho ông được thanh thản...miễn là...ông vẫn làm đủ mọi việc thỏa mãn những thèm khát của thôi". nhận thức được lí lẽ đê tiện của cái xác, hồn than như là tuyệt vọng, bất lực "Trời! Đã là môt sự chấp nhận số phận trong nỗi đau đớn khôn cùng muốn tìm đường thoát nhưng hoàn toàn vô vọng". Hồn Trương Ba đã đi từ sự tuyệt vọng khi cay đắng thừa nhận thất bại của linh hồn trước sự đồng hóa của thân xác đến sự phản kháng bướng bỉnh "nhưng có lẽ nào tao lại chịu thua mày, khuất phục mày và tự đánh mất mình?". Cuối cùng là lời khẳng định khiên cường "không cần đến cái đời sống do mày mang lại! Không cần!" Trong thời gian sống nhờ vào xác hàng thịt, không ít lần Trương Ba đã cố hết sức để có thể sống đúng như con người mình trước đây, nhưng càng cố gắng bao nhiêu thì kết quả dường như lại càng tại hại bấy nhiêu. Bởi khi ấy, hồn Trương Ba vẫn cần trú nhờ vào xác hàng thịt, nghĩa là vẫn cần cái đời sống do xác hàng thịt mang lại, tình cảnh phụ thuộc hoàn toàn khiến sự chi phối, đồng hóa của thân xác và linh hồn là không tránh khỏi.