Câu hỏi nâng cao, bài 2 Địa lí 12
Đặc điểm hình dạng lãnh thổ phần đất liền có ảnh hưởng gì đến các điều kiện tự nhiên và hoạt động giao thông vận tải ở nước ta?
a. Đặc điểm hình dạng phần lãnh thổ đất liền của nước ta.
- Lãnh thổ phần đất liền nước ta kéo dài và hẹp ngang:
+ Lãnh thổ kéo dài từ 15 vĩ tuyến từ 8034' B đến 23023' B (trải dài trên 15 vĩ độ, dài khoảng 1.650 km).
+ Từ Tây sang Đông phần đất liền nước ta mở rộng khoảng 7 kinh độ (điểm cực Tây là 102009' Đ, điểm cực Tây là 109024' Đ).
- Đường bờ biển công hình chử S, dài khoảng 3260km, chạy từ Móng Cái (Quảng Ninh) đến Hà Tiên (Kiên Giang).
b. Ảnh hưởng đến các điều kiện tự nhiên:
- Hình dạng lãnh thổ kéo dài và hẹp nganh của phần đất liền đã làm cho thiên nhiên nước ta có sự phân hóa đa dạng, đặc biệt là sự phân hóa theo chiều Bắc - Nam (phân hóa theo vĩ độ).
* Khí hậu:
+ Miền Bắc (từ dãy Bạch Mã trở ra): Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có 1 mùa đông lạnh. Nhiệt độ trung bình trên 200C, có một mùa đông lạnh kéo dài 2 - 3 tháng với nhiệt độ dưới 180C do chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa Đông Bắc, biên độ nhiệt năm lớn.
+ Miền Nam (từ dãy Bạch Mã trở vào Nam): khí hậu mang tính chất cận xích đạo, nóng quanh năm với nhiệt độ trung bình trên 250C, không có tháng nào nhiệt độ dưới 200C, biên độ nhiệt năm nhỏ và không chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc.
* Sông ngòi: sông ngắn và nhỏ do lãnh thổ hẹp ngang. Các hệ thống sông lớn đều bắt nguồn từ ngoài lãnh thổ.
* Sinh vật:
+ Miền Bắc: sinh vật đa dạng và phong phú, các loài sinh vật có nguồn gốc cận nhiệt và ôn đới.
+ Miền Nam: thành phần thực vật và động vật phần lớn ở vùng nhiệt đới và xích đạo.
* Thiên nhiên chịu ảnh hưởng của biển:
+ Biển cung cấp hơi nước thường xuyên, làm cho tính chất hải dương của nước ta thể hiện rõ. Với đặc điểm lãnh thổ kéo dài và hẹp ngang, gió biển dễ đi sâu vào đất liền làm giảm tính chất lạnh khô trong mùa đông và tạo tính nóng bức trong mùa hạ, đồng thời làm cho độ ẩm không khí tương đối cao, thường xuyên trê 80%.
+ Biển tác động đến cảnh quan, làm cho cảnh quan càng thêm đa dạng và phong phú.
+ Nước ta chịu ảnh hưởng của nhiều cơn bão hình thành từ ngoài biển đông.
c. Tác động đến giao thông vận tải.
- Hình dạng lãnh thổ cho phép phát triển nhiều loại hình giao thông vận tải: đường biển, đường ô tô, đường sắt, đường sông, đường hàng không.
+ Ven biển có các đồng bằng chạy liên tục, thuận lợi cho việc xây dựng các tuyến đường ô tô và đường sắt từ Bắc vào Nam.
+ Đường bờ biển dài, ven biển có nhiều vũng vịnh thuận lợi cho việc xây dựng các cảng biển, phát triển giao thông vận tải đường biển.
+ Do lãnh thổ kéo dài nên việc thực hiện các mối liên hệ kinh tế cũng như giao thông Bắc - Nam gặp nhiều khó khăn, nhất là vào mùa lũ.