Câu 2, trang 85, sgk Ngữ Văn 10
Liên hệ: "Nửa đêm trở dậy trông trời”, “Đêm qua ra đứng bờ ao…”, “Đêm khuya thắp chút dầu dư…”, “Đêm nằm lưng chẳng tới giường/Mong cho trời sáng ra đường gặp anh.”
-“Gửi khăn, gửi yếm, gửi lời/Gửi đôi chàng mạng cho người đằng xa.”
-“Nhớ khi khăn mở trầu trao/Miệng chỉ cười nụ biết bao nhiêu tình.”
-> Khăn thường là vật trao duyên,trao kỉ niệm và gợi nhớ người xa.
Riêng bài ca dao này có cách diễn đạt riêng, độc đáo và nhất quán:
- Phần đầu:nhịp dồn dập,4 chữ -chỉ hỏi, không có lời đáp
-> nỗi nhớ sâu đậm, thiết tha
-“Đèn thương nhớ ai /Mà đèn không tắt”: ngọn lửa tình của cô gái không tắt -nỗi nhớ trằn trọc,đằng đẵng theo thời gian.
- “Mắt thương nhớ ai /Mắt ngủ không yên": nỗi thương nhớ bộc lộ cao độ.
-> Nỗi nhớ thương sau sắc trong tình yêu đôi lứa.
Câu thơ tác giả Nguyễn Khoa Điềm: Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm" được gợi ý từ bài ca dao này. Khái niệm Đất Nước được tác giả cắt nghĩa gần gũi, không gian đó của núi rừng sông bể, là bất cứ nơi đâu kể cả nơi hò hẹn lứa đôi, nơi cô gái " đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm". Cách cảm nhận đất nước rất chân thành, bình dị.