Câu 1, trang 9, sgk Ngữ văn 11
Quang cảnh phủ chúa, cung cách sinh hoạt được tác giả miêu tả như thế nào? Qua sự quan sát đó nói lên cách nhìn , thái độ của Lê Hữu Trác đối với cuộc sống nơi phủ chúa như thế nào?
Miêu tả từ ngoài vào trong, từ bao quát đến cụ thể:
Quang cảnh và cuộc sống sinh hoạt trong phủ chúa Trịnh
a. Quang cảnh
- Đi qua mấy lần cửa.
- Cây cối um tùm, chim kêu ríu rít, danh hoa đua thắm.
- Dãy hành lang quanh co nối tiếp nhau.
- Có nhiều người: giữ cửa, vệ sĩ canh cửa,…
- Đồ nghi trượng sơn son thếp vàng.
- Đồ ăn toàn của ngon vật lạ.
→Thâm nghiêm, giàu sang, xa hoa.
b. Cuộc sống sinh hoạt
- Vào phủ chúa phải có thẻ, người dẫn đường.
- Tiếng quát tháo, người truyền chỉ, người canh cửa truyền báo rộn ràng, người ra vào việc quan, …
- Nhắc đến chúa và thế tử lời lẽ cung kính.
- Thầy thuốc đến thăm bệnh khúm núm, sợ sệt.
- Thế tử ở trong chốn màn che, trướng phủ, ăn quá no, mặc quá ấm nên thể tạng yếu đi.
→ Quyền uy, nhiều lễ nghi, khuôn phép nhưng thiếu sinh khí.
═> Sự uy quyền và lộng quyền của phủ chúa → Bức tranh hiện thực lịch sử lúc bấy giờ
Thái độ và tâm trạng của LHT khi vào phủ chúa Trịnh
- Thừa nhận phủ chúa đẹp, sang, xa hoa lộng lẫy, nhưng với thái độ dững dưng, không thèm muốn
- Khen phủ chúa đẹp, sang nhưng không đồng tình cuộc sống quá no đủ, tiện nghi mà thiếu khí trời, không khí tự do.
-> Lê Hữu Trác có những phẩm chất đáng quý, tấm gương sáng về y đức