Câu hỏi nâng cao, bài 6 Địa lí 12
Hãy chứng minh rằng, địa hình là nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến khí hậu (chủ yếu chế độ nhiệt và chế độ mưa) của nước ta.
Địa hình ảnh hưởng lớn đến đặc điểm khía hậu của nước ta thông qua Hướng nghiêng của địa hình và hướng núi.
- Hướng nghiêng chung của địa hình là Tây Bắc - Đông Nam, thấp dần ra biển kết hợp với các loại gió thịnh hành trong năm tạo điều kiện gió biển có thể tác động sâu vào lục địa.
- Hướng núi có ảnh hưởng lớn đến nhiệt độ và lượng mưa:
+ Hướng vòng cung cảu các cánh cung ở vùng Đông Bắc tạo điều kiện để gió mùa Đông bắc xâm nhập sâu vào lãnh thổ nước ta, khiến các địa phương phía Bắc có nhiệt độ xuống thấp. Hướng vòng cung của Trường Sơn Nam cũng gây nên tính song song với hướng gió của bộ phận duyên hải khiến nhiều khu vực có lượng mưa xuống thấp.
+ Hướng Tây Bắc - Đông Nam:
* Hướng Tây Bắc - Đông Nam của dãy Hoàng Liên Sơn có tác dụng ngăn ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc đến khu vực Tây Bắc, làm cho vùng này có mùa đông ngắn hơn khu vực Đông Bắc.
* Hướng Tây Bắc - Đông Nam của dãy Trường Sơn vuông gôc với gió Tây Nam, khiến sườn Đông chịu ảnh hưởng của gió Tây khô nóng vào mùa hạ, nhiệt độ cao và ít mưa.
* Hướng Tây - Đông của dãy Hoành Sơn, Bạch Mã có tác dụng ngăn ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc xuống phía Nam, làm cho nhiệt độ ở phía Nam cao hơn ở phía Bắc.
+ Các địa điểm nằm ở sườn đón gió của các dãy núi có lượng mưa lớn, sườn khuất gió có lượng mưa nhỏ.
+ Độ cao của địa hình là nhân tố rất quan trọng ảnh hưởng đến khí hậu, đặc biệt là chế độ nhiệt, càng lên cao nhiệt độ càng giảm.
- Do diện tích đồi núi chiếm 3/4 lãnh thổ nên ngoài sự phân hóa theo chiều Bắc - Nam thì nhiệt độ còn có sự phân hóa theo độ cao. Theo quy luật đai cao, cứ lên cao 100m nhiệt độ giảm 0,6 độ C.